Język prawny i język medyczny mają ze sobą coś wspólnego. Oba posługują się słownictwem bardzo precyzyjnie. Każde pojęcie ma jedną szczegółową definicję, a źle użyte, może wywołać niepożądane konsekwencje. Czym innym jest przecież „przepis” w ustach kucharza, a „przepis” dla adwokata. Co innego ma na myśli mówiąc „ślimak” ogrodnik, a co innego laryngolog.
Podobnych przykładów jest więcej, a niektóre mogą prowadzić do poważnych nieścisłości i błędów. Przyjrzyjmy się dziś zatem podstawowym pojęciom z zakresu prawa medycznego, żeby móc pewnie poruszać się w sprawach z tego zakresu.
Jakie pojęcia Ci przybliżymy?
Pacjent
W prawie medycznym pacjent to osoba, która zwraca się o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej lub korzysta ze świadczeń udzielanych przez podmiot ich udzielający (np. szpital, przychodnię, poradnię) albo osobę wykonującą zawód medyczny (np. lekarza, pielęgniarkę czy ratownika medycznego).
UWAGA! W sprawach z zakresu prawa medycznego pacjentem nie jest osoba, która nie korzysta z tych świadczeń lub nie wyraziła na nie zgody. To oznacza, że nawet osoba realnie chora fizycznie lub psychicznie, może nie mieć w świetle prawa statusu pacjenta (np. nie zgadzając się na leczenie szpitalne). Wtedy określa się ją jedynie mianem „osoby chorej”.
Osoba wykonująca zawód medyczny
To nie tylko lekarz i pielęgniarka. Według definicji prawnej, osoba wykonująca zawód medyczny to ktoś, kto jest uprawniony do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub określonej dziedzinie medycyny.
Osoba wykonująca zawód medyczny jest to osoba uprawniona do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba, która nabyła fachowe kwalifikacje do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub określonej dziedzinie medycyny. W ramach pojęcia należy wyodrębnić następujące kategorie osób:
- Podlegające pod ustawę o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawę o zawodach pielęgniarki i położnej, czyli m. in.: lekarz, dentysta, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny czy fizjoterapeuta.
- Wykonujące czynności medyczne w oparciu o wymagane przepisami prawa wykształcenie lub posiadające szczególne kwalifikacje, czyli: dietetyk, technik dentystyczny, technik farmacji, terapeuta uzależnień czy psychoterapeuta.
- Inne grupy, np. opiekun medyczny, kosmetyczka, opiekunka osób starszych, asystentka dentystyczna czy masażysta.
Czynności medyczne
W tym przypadku również trzeba zachować ostrożność w interpretacji przepisów prawa medycznego. Pojęcie to obejmuje:
Czynności lecznicze i zabiegi lecznicze
Czynności służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia, np. kontrolne badanie okulistyczne lub usunięcie wyrostka robaczkowego.
Czynności nieterapeutyczne
Czyli takie, które nie mają celu leczniczego, ale ich podjęcie wpłynie na utrzymanie zdrowia lub życia. Do tej kategorii zalicza się m. in. pobranie krwi do analizy laboratoryjnej lub zabieg przerwania ciąży, której donoszenie zagraża życiu lub zdrowiu kobiety.
Czynności o charakterze estetycznym
Czynności podejmowane w celu poprawy lub zmiany wyglądu, np. zabiegi kosmetyczne lub operacje plastyczne.
UWAGA! Prawo uznaje czynność za medyczną tylko, jeśli jest ona realizowana przez wspomniane wyżej osoby wykonujące zawód medyczny. Jeśli okaże się, że osoba, która wykonała zabieg, zupełnie nie ma do tego kwalifikacji, jej działanie określimy mianem usługi związanej z ingerencją w ludzkie ciało.
Prawo medyczne – Kancelaria ZSadwokaci
Jeśli szukasz wsparcia z zakresu prawa medycznego, zwróć się o pomoc do naszych adwokatów, którzy od lat zdobywają doświadczenie prowadząc sprawy z tego zakresu. Chcesz przeczytać więcej o tym, co wspólnego mają ze sobą prawo i medycyna? Przeczytaj pozostałe artykuły z cyklu „Gdy Eskulap poznał Temidę” lub obserwuj nas na Facebooku.